‘Operationele druk in zorgsector neemt toe door covid-19’

Hoewel het financiële resultaat in de cure in 2020 licht is gedaald, laten de financiële ratio’s over de hele linie een stabiel verloop zien. In de care is op de meeste financiële variabelen zelfs een verbetering zichtbaar.

Dat is de analyse van adviesorganisatie Finance Ideas van de resultaten van de ZorgRating benchmark, een onderzoek waarbij bijna 700 zorginstellingen op zestien financiële en operationele variabelen zijn ondervraagd. “Het is een teken dat de compensatiemaatregelen hun werk hebben gedaan. Op operationeel vlak is een tegengestelde trend zichtbaar.”

Structureel
De negatieve ontwikkeling van de operationele variabelen, die in tegenstelling tot de financiële variabelen incidenteel hoger liggen als gevolg van de compensatiemaatregelen, zijn waarschijnlijk meer structureel van aard, denkt Finance Ideas. “Het ziekteverzuim vertoont een forse stijging, met name in de deelsectoren waarin de coronabestrijding het meest van toepassing was.”

In absolute getallen stijgen de kosten voor PNIL in alle sectoren. De personeelskosten nemen sneller toe, met name omdat de personeelsbonus hier in 2020 aan is toegevoegd. De daling van de PNIL-ratio in de ggz, gehandicaptenzorg en ziekenhuiszorg geeft daarom een minder representatief beeld.

Opvallend vindt Finance Ideas dat het personeelsverloop (behalve in de gehandicaptenzorg) daalt: “Toen de nood het hoogst was, voelden zorgmedewerkers mogelijk een hoger verantwoordelijkheidsgevoel om in dienst te blijven. Ook blijft de patiënttevredenheid in het crisisjaar onverminderd hoog en laat voor alle sectoren, behalve de ggz, een stijging zien.”

Gehandicaptenzorg
Ondanks de coronacrisis zijn in de gehandicaptenzorg de financiële ratio’s verbeterd. Het gemiddelde resultaat van 2,3 procent ligt weer op het niveau van 2018. Hierbij wordt de gehandicaptenzorg mogelijk geholpen door de compensatiemaatregelen voor corona.

Wel constateert Finance Ideas een toenemende druk op het operationele vlak. Zowel het ziekteverzuim (7 procent), personeelsverloop (12 procent) als de efficiency ratio (0,78) laten dit jaar een stijgende lijn zien: “Dit zijn indicatoren waardoor het resultaat in de toekomst mogelijk onder druk komt te staan.” Vooralsnog laat de gehandicaptenzorg nog de beste solvabiliteitspositie zien (45 procent) van alle zorgsectoren. Ook de gemiddelde EBITDA-ratio (11,8 procent) is het hoogst.

GGZ financieel onder druk
De financiële positie van de geestelijke gezondheidszorg staat al jaren onder druk. Waar in de care in 2020 een verbetering van het resultaat zichtbaar is, daalt het resultaat in de ggz 1,2 procent: het laagste niveau in vijf jaar.

Het aandeel ggz-instellingen met een zwakke kredietwaardigheid is echter afgenomen in 2020 ten opzichte van 2019 (van 35 procent naar 31 procent). Een van de verklaringen is een flinke stijging van de omzet met 8 procent. Ook is het ziekteverzuim (5,8 procent) en het personeelsverloop verbeterd. Daarnaast zijn de vorderingen op debiteuren (3,7%) op het laagste niveau in vijf jaar.

Ziekenhuiszorg
De langetermijn houdbaarheid van het resultaat bij ziekenhuizen staat volgens Finance Ideas onder druk door toenemende personeelslasten. Dit is onder andere terug te zien in het ziekteverzuim (5,6 procent), dat is gestegen tot het hoogste niveau in vijf jaar. Ook de daling van de DSCR (1,9) en de current ratio (1,24) baart zorgen. Ondanks de uitdagingen waar ziekenhuizen afgelopen jaar voor stonden, gingen investeringen in bijvoorbeeld vastgoed, door. De ratio boekwaarde over aanschafwaarde steeg hierdoor van 46 procent naar 49 procent in 2020.

Bron: www.skipr.nl, door Frits Baltesen