Pensioenfonds ABP: roerig jaar achter de rug

op 22 mei 2012.

2011 was een roerig jaar voor Stichting Pensioenfonds ABP. De dekkingsgraad van het fonds, de verhouding tussen bezittingen en verplichtingen, steeg in de eerste helft van het jaar gestaag van 105% (eind 2010) tot 112% in juni 2011. In de tweede helft van het jaar gooiden de schuldencrisis en de dalende rente roet in het eten: de dekkingsgraad daalde en stond, ondanks een positief beleggingsrendement, eind december 2011 op 94%. Dat is onder het vereiste niveau van het pad uit het herstelplan. Het ABP-bestuur moest aankondigen dat mogelijk aanvullende maatregelen als premieverhoging en verlaging van pensioenaanspraken genomen zouden moeten worden.

Voorzitter Henk Brouwer: “In 2011 had ABP een positief rendement, behaald in onzekere financiële markten. Ook kon het fonds de uitvoeringskosten verlagen. Positieve ontwikkelingen die helaas overschaduwd werden door de verslechtering van de financiële positie van het fonds in de tweede helft van het jaar. De dalende rente had een zeer zware negatieve impact op de dekkingsgraad. We hebben de pensioenaanspraken van actieven en gepensioneerden niet kunnen verhogen met de gemiddelde loonontwikkeling. Met name gepensioneerden ondervinden daar direct de gevolgen van. Daarnaast moesten we waarschuwen voor een mogelijke verlaging van het pensioen en werd de tijdelijke opslag op de premie verhoogd. Dat vind ik bijzonder spijtig. Ik begrijp dat deelnemers en gepensioneerden zich teleurgesteld voelen. Of de aangekondigde verlaging van het pensioen doorgaat is afhankelijk van de financiële positie aan het eind van dit jaar. Om verlaging te voorkomen moet onze dekkingsgraad in de resterende maanden van dit jaar wel flink aantrekken.”

Grote impact rente op waardering verplichtingen

De waardering van de verplichtingen (huidige en toekomstige pensioenuitkeringen) steeg in 2011 met 38 miljard euro, een toename van bijna 17%. Dat is vooral te wijten aan de daling van de rente (van 3,5% naar 2,7%). Die heeft een grote impact op de waardering van de verplichtingen en daarmee ook op de dekkingsgraad (1%-punt rentedaling betekent circa 12%-punt daling van de dekkingsgraad).

De beleggingsportefeuille van ABP genereerde, in moeilijke tijden, over heel 2011 een rendement van 3,3% (8 miljard euro). Staats– en bedrijfsobligaties leverden een positieve bijdrage (3,4% resp. 6,4%). Ook zakelijke waarden als vastgoed, private equity, grondstoffen en infrastructuur kenden een plus. De aandelenportfolio’s kenden daarentegen een verlies. De afdekking van het renterisico (bescherming tegen daling van de rente) droeg sterk positief bij aan het totale rendement.

Meer en beter inzicht in kosten

ABP rapporteert de kosten over 2011 volgens de meest recent vastgestelde richtlijnen. De kosten voor het vermogensbeheer over 2011 zijn op grond van een advies van de Pensioenfederatie gepresenteerd. Deze kosten (inclusief de prestatievergoedingen) bedragen 0,64% ten opzichte van het belegd vermogen. In 2010 was dat 0,70%. De kosten zijn lager geworden, al is dat geen doel op zich: de beleggingskosten moeten altijd in relatie tot risico en rendement worden bekeken.De kosten voor het pensioenbeheer worden vastgesteld volgens de internationale CEM-benchmark. Deze kosten daalden van 88 euro per deelnemer in 2010 naar 86 euro in 2011. De servicescore (90 uit 100) bleef bij deze prijsdaling gehandhaafd, waarmee ABP een positie in de wereldtop handhaaft.

Verantwoord beleggen

Voor ABP is verantwoord beleggen een belangrijk thema, waarmee het fonds blijk geeft van zijn

maatschappelijke verantwoordelijkheid. ABP is ervan overtuigd dat ESG-factoren de financiële prestaties van ondernemingen kunnen beïnvloeden. De inspanningen van de afgelopen jaren om verantwoord beleggen te verankeren in de beleggingsprocessen, heeft in 2011 zijn vruchten afgeworpen.

Een opvallende stap was de uitsluiting van de Amerikaanse supermarktketen Walmart en de Chinese oliemaatschappij PetroChina. Ondanks de inspanningen om deze bedrijven tot ander gedrag te bewegen, voldeden zij nog steeds niet aan de door ABP gehanteerde principes van het Global Compact van de Verenigde Naties. De belangen van ABP in deze bedrijven zijn inmiddels verkocht.

Actuele financiële positie

Aan het eind van april 2012 is de dekkingsgraad van ABP 94%. De waardering van de verplichtingen

bedraagt 275 miljard euro en de bezittingen komen uit op 260 miljard euro. Het rendement van 14 miljard euro over de eerste vier maanden van 2012 overstijgt net de toename van de waardering van de verplichtingen met 12 miljard euro.

Bron: ABP