Geweld is 'arbeidsrisico' in psychiatrie

Tweederde van de medewerkers in de psychiatrie heeft de afgelopen vijf jaar te maken gehad met dreigementen, fysiek geweld of brandstichting door patiënten. Slechts een kwart van de incidenten wordt gemeld. GGZ Nederland presenteert een handreiking voor leidinggevenden.

Geweld is ‘arbeidsrisico’ in psychiatrie



Tweederde van de medewerkers in de psychiatrie heeft de afgelopen vijf jaar te maken gehad met dreigementen, fysiek geweld of brandstichting door patiënten. Slechts een kwart van de incidenten wordt gemeld. GGZ Nederland presenteert een handreiking voor leidinggevenden.

Dat blijkt uit de eerste resultaten van een onderzoek dat de Vrije Universiteit uitvoert naar geweld in de geestelijke gezondheidszorg. In het kader van dat onderzoek vulden 1534 respondenten een vragenlijst in over ervaring met geweld in de afgelopen vijf jaar. Zij meldden gezamenlijk 2648 incidenten, wat neer komt op 1,7 incident per respondent. In totaal maakte 67 procent van de respondenten minimaal één maal een incident mee.

Geschrokken

Vakbond NU’91 is geschrokken van de ernst van de incidenten, die varieert van dreiging (eventueel met een wapen), pogingen tot fysiek geweld en fysiek geweld. In de meeste gevallen (1639 meldingen) bleef het bij een dreigende situatie of pogingen tot fysiek geweld (411 meldingen). De onderzoekers telden 1580 meldingen van fysiek geweld, waarbij het vooral ging om slaan, schoppen en stompen. Bij 11 meldingen ging het om het steken met een wapen.

Letsel

De helft van de medewerkers loopt bij de incidenten geen letsel op (55,4 procent). Fysiek letsel werd gerapporteerd voor 38,6 procent van de incidenten. Dan gaat het met name om blauwe plekken en schaafwonden, maar ook rug- of nekletsel kwam veel voor. Een kwart van de incidenten leidde tot psychische klachten, die zich met name uitten in angst, paniek, slapeloosheid en herbeleving.

Doorwerken

Een meerderheid van het personeel werkte gewoon door. 489 respondenten geven aan dat een herstelperiode nodig was die varieerde van minder dan een week tot een maand. 31 respondenten stellen dat er sprake was van blijvend letsel (psychisch of fysiek). Ziekteverzuim als gevolg van de incidenten komt ook voor. 34 respondenten bleven een dag thuis, 68 respondenten werkten een week niet en 71 respondenten waren een tot drie maanden niet inzetbaar.

Aangifte

Hoewel 67 procent van de respondenten minimaal één incident meemaakten, werd slechts van een kwart van de incidenten aangifte gedaan of melding gemaakt bij de politie. Respondenten gaven aan dat ze aangifte deden omdat de patiënt herhaaldelijk gewelddadig was, voor dossier opbouw of om een grens te stellen.

Risico van het vak

Van de meeste incidenten werd als gezegd nooit aangifte gedaan. Respondenten vonden in de meeste gevallen aangifte niet nodig. Ze gaven aan dat het incident niet ernstig genoeg was of dat het incident intern werd afgehandeld. Opvallend is dat een deel van de respondenten zegt niet aan aangifte te hebben gedacht of geweld zelfs als ‘risico van het vak’ te beschouwen. Daarnaast vindt een deel van de respondenten aangifte doen ‘zinloos’.

Handleiding aangifte doen

GGZ Nederland vindt het wel belangrijk dat bij agressie en incidenten aangifte wordt gedaan. De organisatie ontwikkelde daarom samen met het O&O Fonds GGZ een handleiding voor leidinggevenden. Zij kunnen die gebruiken bij het doen van aangifte. In de Arbocatalogus GGZ staat welke verantwoordelijkheden werknemers en werkgevers hebben waar het geweld en agressie betreft.

Bron: Skipr